Love & Friends

Κάθε χρόνο τέτοια μέρα η διάθεση μου μαγικά, χωρίς πάντα να συνειδητοποιώ την ημερομηνία, είναι κάπως πεσμένη. 16 χρόνια μετά, νομίζω πως είναι η πρώτη φορά που μπορώ πραγματικά να μιλήσω για κάτι πολύ σοκαριστικό που μου συνέβη και που θα μπορούσε να μου είχε στοιχίσει ακόμα και τη ζωή μου.

Ήταν 2 Νοεμβρίου, ημέρα Τρίτη γύρω στις 5 το απόγευμα στο Λονδίνο, μόλις έχει σκοτεινιάσει και προσπαθούσα να βρω μια οργάνωση υπέρ των δικαιωμάτων των παιδιών για να συζητήσουμε για τον νεοφερμένο τότε όρο του ‘bullying’ στα σχολεία… Με έναν χάρτη στο χέρι και παντελή άγνοια των δρόμων της περιοχής, καθώς και για το τι σήμαινε να περπατάς μόνη σε σκοτεινά σοκάκια όχι τόσο ‘καλών’ συνοικιών της Βρετανικής πρωτεύουσας, άρχισα να νιώθω την απειλή από πίσω μου. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ένα μαχαίρι ήταν στο λαιμό μου, τα σάλια του λυσσασμένου επίδοξου ληστή παντού στο μάγουλο και το αυτί μου και ο φόβος με κυρίευε σε όλο μου το είναι. Ζητούσε τα λεφτά μου και το κινητό μου.

Γράφει η Τζίνα Γαβαλά

Εντελώς αψυχολόγητα, εντελώς βλακωδώς και εντελώς μοιραία για αυτό που θα ακολουθούσε, αρνήθηκα ότι είχα πάνω μου χρήματα και κινητό. Εν μέρει ένιωθα ότι έλεγα αλήθεια, γιατί πραγματικά το πορτοφόλι μου δεν είχε χρήματα και το αγγλικό κινητό μου δεν είχε μονάδες στην κάρτα ενώ το ελληνικό θα μου στοίχιζε πολύ να μου το πάρει αφού και για εκείνον θα ήταν άχρηστο και εγώ δεν θα μπορούσα να το αντικαταστήσω εκεί όπου ήμουν. Αυτές ήταν οι λίγες χαζές σκέψεις που πρόλαβα να κάνω εκείνα τα δευτερόλεπτα. Ακόμα και μετά από τόσα χρόνια, δεν έχω καταλάβει γιατί με ένα τέτοιο αίσθημα φόβου μέσα μου δεν τα έδωσα όλα, ώστε να φύγει και να με αφήσει ήσυχη… Πραγματικά νιώθω ότι είχα φύγει ήδη πνευματικά από το σώμα μου, ζούσα σε μια άλλη διάσταση, είχα παραδοθεί… Κάπου εκεί, σε αυτά τα δευτερόλεπτα, το κινητό μου χτύπησε μέσα από την τσάντα μου, και ο ληστής μου θύμωσε τόσο που, ίσως και υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών (κάτι τέτοιο πρόδιδε η ανάσα του) θέλησε να με πλακώσει στο ξύλο.

Δεν μπορώ να θυμηθώ τον πόνο καθόλου, γιατί ένιωθα ότι σε λίγο απλά θα με σκότωνε. Θυμάμαι μόνο τον φόβο μου και όχι τον πόνο. Κάποια στιγμή περνούσαν κάποιοι άνθρωποι από το απέναντι πεζοδρόμιο και εκείνος, νομίζοντας ίσως ότι ερχόντουσαν για να με βοηθήσουν (που ούτε καν νοιάστηκαν) μου έριξε μια τελευταία μπουνιά και εξαφανίστηκε. Δεν το πίστευα ότι είχα γλιτώσει. Δεν ξέρω καν πως έγινε αυτό. Γιατί με άφησε. Ούτε ξέρω πόση ώρα έμεινα εκεί κάτω, μέχρι να βρω την δύναμη να σηκωθώ και να πάρω τον δρόμο για το σπίτι μου.

Θυμάμαι να μπαίνω σε ένα ταξί και να λέω την διεύθυνση μου. Θυμάμαι να τρέμω αλλά δεν θυμάμαι να κλαίω καθόλου, μέχρι που μπήκα στο σπίτι μου, πέταξα το βρώμικο μπουφάν μου, έκατσα πίσω από την πόρτα του διαμερίσματος και τα έβγαλα όλα. Κραυγές, δάκρια, εμετό… Και ύστερα, συνέβη κάτι που με ακολουθούσε για πολλά χρόνια και που θεωρώ ότι επηρέασε κάθε έκφανση της ζωής μου από εκεί και πέρα. Δεν ήθελα με τίποτα να με καθορίσει όλο αυτό σε τίποτα. Δεν ήθελα να είμαι το θύμα ενός ξυλοδαρμού. Δεν ήθελα να το συζητάω. Δεν ήθελα να με λυπηθεί κανείς. Και κάπως έτσι, σε όποιον επέλεξα να μιλήσω, το συζητούσα πάντα σαν να ήταν κάτι άσχημο μεν που όμως διαχειρίστηκα με τον εαυτό μου δε. Διαχειρίστηκα ότι ο τύπος μου έριξε τόσες μπουνιές στην κοιλιά και στα πλευρά που έκανα εβδομάδες να περπατήσω χωρίς να υποφέρω. Διαχειρίστηκα ότι μου είχε κάνει μώλωπες στο πρόσωπο και μου είχε διαλύσει τη μύτη. Ήθελα να επιστρέψω όσο πιο γρήγορα γινόταν στην ζωή μου. Να γυρίσω στο πανεπιστήμιο, να δω τους φίλους μου, να το αναφέρω μόνο σαν κάτι που πέρασε αλλά δεν άγγιξε.

Και όμως, άγγιξε. Aγγιξε κάθε κύτταρο του είναι μου, μου δημιούργησε τεράστια θέματα εμπιστοσύνης με τους ανθρώπους, με έκανε να αναζητώ την ασφάλεια, ακόμα και την επιφανειακή, και να χάνω την αναζήτηση οποιουδήποτε άλλου στοιχείου σε μια ανθρώπινη σχέση. Τα έκρυψα όλα κάτω από το χαλί. Και αυτό έγινε ίδιον της προσωπικότητας μου για πολλά χρόνια. Δεν αντιμετώπιζα τις καταστάσεις. Δεν κοίταγα τίποτα κατάματα. Δεν έβλεπα καν ότι στο πρόσωπό μου είχε αλλάξει κάτι. Είχε πεταχτεί ένα κόκκαλο στην μέχρι τότε ολόισια μύτη μου. Δεν ήθελα να με κοιτάω. Έλεγα ότι αυτή είναι η μύτη μου. Και όμως, δεν ήταν αυτή η μύτη μου μέχρι πριν το περιστατικό. Δεν ήμουν ίδια. Ούτε έξω, ούτε μέσα. Απλά, δεν ήθελα να το δω, γιατί αν το έβλεπα, θα έπρεπε να δω και όλα όσα συνέβησαν μέσα μου εκείνο το απόγευμα. Όλα όσα διαλύθηκαν και όλα όσα έπρεπε να διαχειριστώ. Έπρεπε να θρηνήσω. Και δεν ήθελα να θρηνήσω. Κάπως έτσι επανέλαβα αυτό το μοτίβο και σε άλλα θέματα, καθοριστικά για τη ζωή μου, στα χρόνια που ακολούθησαν.

Μέχρι που άρχισα να το αναφέρω δειλά δειλά στην ψυχοθεραπεία μου. Και τότε, σιγά σιγά, άρχισα να προσπαθώ να μην κρύβω πια πράγματα κάτω από το χαλί. Να μην προσπαθώ να ωραιοποιώ τις καταστάσεις. Μπορεί να μην έχω πάντα γρήγορα αντανακλαστικά, αλλά πλέον το δουλεύω. Και πλέον θεωρώ πως ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή, και θέλω τα παιδιά μου να το κατανοήσουν σε βάθος, είναι να βιώνουμε το συναίσθημα αυτού μου μας συμβαίνει, ώστε να μπορούμε μετά να το διαχειριζόμαστε και να το ξεπερνάμε.

Πολλοί γονείς, από υπερπροστατευτικότητα, όταν το παιδί τους χτυπάει ή στενοχωριέται θέλουν να του πάρουν αμέσως τον πόνο. Να μην πονέσει τελικά. Πέφτει και χτυπάει και του λένε «α κοίτα εκεί μια πεταλούδα» ή κάνουν αστεία ή βαράνε το έπιπλο στο οποίο έπεσε το παιδί για να γελάσει και να φύγει αμέσως ο πόνος. Είχα την τύχη να διαβάσω το βιβλίο «Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών» του John Gottman, το οποίο μου πρότεινε ένας πολύ αγαπημένος μου άνθρωπος, η Μελίνα Νικάκη, καταπληκτική δερματολόγος και υπέροχη γυναίκα, στο οποίο αναλύεται ακριβώς αυτό. Για να μπορέσει ένας άνθρωπος να μεγαλώσει με υψηλό EQ, ώστε να διαχειρίζεται καλύτερα τα πράγματα στη ζωή του, οφείλει να έρχεται αντιμέτωπος με τα συναισθήματα του.

«Ναι αγάπη μου, χτύπησες τώρα και για αυτό πονάς. Σε λίγο θα περάσει», ή «Τώρα είσαι θυμωμένος και για αυτό αντιδράς έτσι, το καταλαβαίνω. Όταν σου περάσουν τα νεύρα σου θα το συζητήσουμε». Κάποια τέτοια παραδείγματα με βοήθησαν τόσο στην ανατροφή των παιδιών μου, όσο και στην συνειδητοποίηση του τι πρέπει και εγώ να κάνω με μένα. Κάλλιο αργά παρά ποτέ, το πιστεύω. Για αυτό και κάθε χρόνο τέτοια μέρα θα με κοιτάω στον καθρέπτη, θα μου δίνω συγχαρητήρια που μπόρεσα να ξεπεράσω -με όποιον τρόπο μπόρεσα- όλο αυτό που για δευτερόλεπτα θα μπορούσε να μου είχε στοιχίσει τη ζωή και θα συζητάω λίγο παραπάνω με τον εαυτό μου για το τι κάνω κάθε φορά που κάτι με πονάει και εγώ δεν θέλω να το κοιτάξω κατάματα, αμέσως, για να βρω την λύση του, λίγο νωρίτερα.