Genius Soul Whispers

Ένα από τα πιο πολυχρησιμοποιημένα ρήματα της τελευταίας περιόδου είναι ίσως το ‘νιώθω’. Πολλά συναισθήματα, πολλοί φόβοι, πολλές παράξενες συμπεριφορές, αλλά πάνω από όλα μια νέα πραγματικότητα που μας έχει στιγματίσει και σίγουρα δεν θα ξεχάσουμε ποτέ, είναι το ίδιον της γενιάς μας. Επειδή όμως όλα είναι πρωτόγνωρα και πολλοί μπορεί να νιώθετε ότι είστε μόνοι, ρωτήσαμε την Ιωαάννα Θεοδωρακοπούλου, Συμβουλευτική Ψυχολόγο και Ψυχοθεραπεύτρια, επικεφαλής υπηρεσιών Συμβουλευτικής στο FeelwellToday ποια είναι τα πιο συνηθισμένα συναισθήματα που νιώθουν οι άνθρωποι στο Lockdown. Είτε ταυτίζεστε είτε όχι, καλό θα ήταν να τα ξέρετε γιατί μπορεί να αφορά κάποιον δικό σας άνθρωπο που να χρειάζεται να τον καθησυχάσετε. 

“Το lockdown μοιάζει με μια νέα εκδοχή για το τραινάκι του τρόμου. Μιλώντας για τα συναισθήματα που προκαλεί. Αρχικά «μπορώ να τα καταφέρω». Μέχρι να φύγει το έδαφος κάτω από τα πόδια μας και ξαφνικά πετάμε στον ουρανό. Αυτή η ψεύτικη αίσθηση ασφάλειας όταν μπορούμε να δούμε τη βάση απ` όπου ξεκινάμε για την πτήση αλλά μετά μας ξαναπετάει για ένα τελευταίο αναποδογύρισμα και επιστρέφουμε ακριβώς εκεί που ξεκινήσαμε, με πολύ δυσφορικό συναίσθημα. Στο πέρας όλων αυτών των εβδομάδων, οι περισσότεροι άνθρωποι μιλάνε για ανάμεικτα συναισθήματα. Ο καθένας μπορεί να πιστεύει αρχικά ότι μόνο σε εκείνον συμβαίνει αλλά πολύ γρήγορα αντιλαμβάνεται ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Και παρ` όλο που μπορεί να μην είμαστε όλοι στην ίδια βάρκα, είμαστε σε όλο αυτό μαζί και οποιοδήποτε συναίσθημα έχουμε, έχει τη δική του αξία.

Η πανδημία έχει προκαλέσει δραματικές αλλαγές σε κάθε πτυχή της ζωής μας, κάτι που δημιουργεί πένθος για τη ζωή που είχαμε πριν και τα δικαιώματα που πλέον δεν έχουμε. Το συναίσθημα απογοήτευσης είναι στη γωνία και συνοδεύεται από αίσθηση ανημπόριας λόγω της απώλειας ελέγχου, δομής και ρουτίνας που είχαμε συνηθίσει σε καθημερινή βάση, όταν την ίδια στιγμή πρέπει να περιοριστούμε σε ένα περιβάλλον. Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε ότι την μία στιγμή μπορεί να νοιώθουμε χαρά, την οποία ακολουθεί η στενοχώρια. Θυμώνουμε με μια κατάσταση και μετά να νοιώθουμε ενοχές που θεωρούμε κάποια πράγματα δεδομένα. Κι αν υποθέσουμε ότι κολυμπάμε σε μια θάλασσα με κύματα που φέρνουν διαφορετικά συναισθήματα, θεωρώ σημαντικό να αναφερθούμε στα πιο συχνά προκειμένου να δώσουμε έμφαση στο ότι είναι φυσιολογικό να μην είμαστε καλά αυτή την στιγμή.

Επιλέγω να αναφερθώ πρώτα στη χαρά. Φυσιολογικό συναίσθημα εν μέσω απαγορευτικού. Αρκετοί συνάνθρωποί μας περνούν καλά στο σπίτι χωρίς την ανάγκη να βγουν έξω για να πάνε στη δουλειά τους. Οποιασδήποτε μορφής ευχάριστου συναισθήματος μπορείτε να νοιώσετε, ενισχύστε το. Μπορεί να παρατηρείτε ότι απολαμβάνετε το λούσιμο των λαλιών τώρα που η βιασύνη να προλάβετε, απουσιάζει ή και απλά παρατηρείτε το κελάϊδισμα των πουλιών καθώς οι συνήθεις θόρυβοι έχουν περιοριστεί σημαντικά. Αυτά και άλλα τόσο απλά, αποτελούν φροντίδα του εαυτού γι` αυτό και προκαλούν μια όμορφη αίσθηση.

Η ενοχή μπορεί να συνυπάρχει με την χαρά. Μπορεί να νοιώθετε άσχημα που απολαμβάνετε το χρόνο σας όταν άλλοι άνθρωποι μπορεί να περνούν πολύ δύσκολα και να υποφέρουν. Όμως δεν βοηθάει να είστε σκληροί με τον εαυτό σας ούτε να σας ασκείται αρνητική κριτική επειδή προσπαθείτε να βγάλετε κάτι καλό από μια άσχημη κατάσταση. Ενώ συμπονάτε κάποιον άνθρωπο που μπορεί να νοσηλεύεται, το καθήκον της φροντίδας του εαυτού σας θα σας κάνει να σταθείτε δυνατοί και δίπλα στους άλλους. Μπορείτε χωρίς ενοχές να ξεκουράζεστε στον κήπο σας αν τη δεδομένη στιγμή δεν σας καλεί κανένα άλλο καθήκον.

Η υπερκόπωση μπορεί να είναι μια φυσική συνέπεια καθώς το μυαλό δουλεύει ασταμάτητα ενώ προσπαθεί να επεξεργαστεί την νέα κανονικότητα, με πολλούς να φέρνουν το εργασιακό περιβάλλον στο χώρο χαλάρωσης, κάτι που από μόνο του έχει τη δυναμική να βάλει φρένο σε κάθε κίνητρο. Η υπερκόπωση είναι μια κατάσταση χρόνιου στρες και πολύ συνήθης σε περιόδους όπως αυτή που διανύουμε, σε μια προσπάθεια να καταλάβουμε, να εξετάσουμε και να αντιληφθούμε το νόημα του lockdown. Κι εκεί είναι απαραίτητο να προσπαθήσουμε να βρούμε μια ρουτίνα αυτοφροντίδας που θα μας δίνει καθημερινή διαφυγή. Όταν μπορείς να χαλαρώσεις, έχεις περισσότερες πιθανότητες να διατηρεί καθαρό μυαλό ώστε να μπορείς να επανεξετάσεις πώς να κάνεις μικρές αλλαγές για να βελτιώσεις την κατάσταση.

Το πένθος έρχεται με την κλασσική αίσθηση της απώλειας αγαπημένου προσώπου και με τους περιορισμούς σχετικά με το πώς θα αποδώσεις τιμές στον άτομο αυτό. Κι εκεί μπαίνει και ο θυμός. Όμως πένθος μπορεί να νοιώθουμε και για την κανονικότητα λόγω των αιφνίδιων αλλαγών σε αυτό που σήμερα είναι η φυσιολογική μας πραγματικότητα μένοντας σπίτι. Αλλαγές στην εργασία, αποχωρισμός από μέλη της οικογένειας και απομόνωση από πολλούς της καθημερινότητάς μας. Θα μπορούσε να περιγραφεί ως ένα συναίσθημα αιφνίδιου αποχωρισμού, για το γεγονός ότι δεν έχουμε την ελευθερία να δούμε ανθρώπους όπως και όταν θα θέλαμε. Αυτό οδηγεί σε συναισθήματα θλίψης, μοναχικότητας, και αβεβαιότητας λόγω της δραματικής αλλαγής, και καθίσταται δύσκολο να διαχειριστούμε αυτά τα συγκρουόμενα συναισθήματα.

Ο θυμός όπως ανέφερα συχνά προκύπτει από το πένθος και την μοναχικότητα καθώς αναμασούμε, σκεφτόμαστε και αναλύουμε την κατάσταση. Είναι πολύ φυσικό να νοιώθουμε θυμό γιατί δεν είχαμε τέτοια σχέδια για τη χρονιά αυτή και πολλά μπήκαν σε παύση και αναβολή. Για να ελέγξουμε τον θυμό, θα βοηθήσει να επικεντρωθούμε σε πράγματα που μπορούμε να ελέγξουμε. Το μαγείρεμα του αγαπημένου φαγητού για βραδινό, περπάτημα στη φύση με λιακάδα, κλπ. Απλά πράγματα που δίνουν χαρά πρέπει να υπάρχουν στην καθημερινή ατζέντα, δίνοντας την αίσθηση προγραμματισμού και προκαλώντας ανυπομονησία για την υλοποίησή τους.

Να κλείσω αναφερόμενη στο συναίσθημα της απελπισίας. Εν μέσω μιας κατάστασης που εξαρτάται από έναν αριθμό παραγόντων, όχι μόνο είναι δύσκολο να κάνουμε σχέδια για το μέλλον ή να προσμένουμε κάτι, αλλά και να δώσουμε ευχαρίστηση στον εαυτό μας, όταν δεν υπάρχει ημερομηνία λήξης στο οπτικό μας πεδίο. Μπορεί να νοιώθουμε χαμένοι, ιδίως αν έχουμε μεγάλες αλλαγές στη δουλειά, μια πτυχή της ημέρας μας που συχνά μας δίνει την αίσθηση σκοπού. Οι ρουτίνες ανακουφίζουν και έχουμε την αίσθηση ότι οδηγούμε τη ζωή μας όταν το μέλλον είναι θολό. Ξέρουμε ότι τα παιδιά πάνε στο σχολείο, ότι τα ΜΜΜ είναι γεμάτα και ότι η δουλειά προχωράει. Το απαγορευτικό έχει σβήσει τον χάρτη της καθημερινότητας και τώρα νοιώθουμε χαμένοι. Και μέχρι να δημιουργηθεί ένα νέο κανονικό ή μια νέα καθημερινή και εβδομαδιαία ρουτίνα, αυτό το συναίσθημα θα πρωτοστατεί. Γι` αυτό και τονίζουμε ότι μπορεί να είναι χρήσιμο αυτή τη φορά να βρούμε τί είναι αυτό που πραγματικά θέλουμε στη ζωή μας, τί μας γεμίζει και μας ευχαριστεί.

Οποιοδήποτε συναίσθημα κι αν παρατηρείτε τη δεδομένη στιγμή, να θυμάστε ότι αυτό που ζούμε θα περάσει. Αν ταλαιπωρείστε από κάποια συναισθήματα, ζητήστε βοήθεια από ειδικό ώστε να μπορέσετε να διαχειριστείτε οτιδήποτε σας προκαλεί δυσφορία”.